Romatizma, tıp literatüründe eklem, kas, kemik ve bağ dokularını etkileyen çeşitli hastalıkları tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Modern tıpta romatizma, çoğunlukla romatizmal hastalıklar veya iltihabi romatizmal hastalıklar olarak sınıflandırılır.

Romatizmal hastalıklar, eklem ve çevresindeki dokularda inflamasyona yol açarak ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve zamanla deformasyon gibi şikayetlere neden olabilir.

Romatizmanın Türleri

Romatizma, birçok farklı türde ortaya çıkabilir:

1. Osteoartrit:

   • Eklem kıkırdağının yıpranması ve eklem deformasyonları ile karakterizedir.

2. Romatoid Artrit:

   • Bağışıklık sistemi kaynaklı kronik iltihap ile eklem ve çevresini etkiler.

3. Ankilozan Spondilit:

   • Omurga ve pelvis eklemlerinde inflamasyon ve sertleşme oluşturur.

4. Lupus (Sistemik Lupus Eritematozus):

   • Eklem ağrısı, deri döküntüleri ve iç organ tutulumu ile seyreder.

5. Gut Hastalığı:

   • Eklem içinde ürik asit birikmesi sonucu ani ve şiddetli ağrı atakları görülür.

Romatizma Belirtileri

Romatizmanın belirtileri türüne göre değişiklik gösterse de genel olarak şunlar gözlemlenir:

• Eklem Ağrısı ve Şişlik

• Sabah Tutukluğu (özellikle romatoid artritte belirgin)

• Hareket Kısıtlılığı

• Kas Zayıflığı ve Yorgunluk

• Kronik Ağrı ve zamanla deformasyon

• Ciltte ve Organlarda Tutulum (Sistemik hastalıklarda)

Romatizma Tanısı

Romatizmal hastalıkların tanısı, klinik bulgular ve laboratuvar testlerinin kombinasyonu ile konur:

1. Fizik Muayene:

   • Eklem hassasiyeti, şişlik ve hareket kısıtlılığı değerlendirilir.

2. Laboratuvar Testleri:

   • CRP, ESR gibi inflamasyon belirteçleri

   • Romatoid faktör (RF), Anti-CCP gibi otoantikorlara bakılır.

3. Görüntüleme Yöntemleri:

   • Röntgen, MR ve ultrason ile eklem ve kemik hasarları gözlemlenir.

Romatizma Tedavisi

Romatizmanın tedavisi, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişir:

1. İlaç Tedavisi:

   • NSAID’ler: Ağrı ve inflamasyonu azaltır.

   • Kortikosteroidler: Şiddetli inflamasyon ataklarını kontrol eder.

   • DMARD’lar ve Biyolojik İlaçlar: Romatoid artrit ve ankilozan spondilit gibi kronik hastalıklarda hastalığın ilerlemesini yavaşlatır.

2. Fizik Tedavi ve Egzersiz:

   • Eklem hareketliliğini korumak ve kasları güçlendirmek için önemlidir.

3. Yaşam Tarzı Düzenlemeleri:

   • Dengeli beslenme, sigara ve alkol tüketiminden kaçınma, kilo kontrolü romatizma yönetiminde destek sağlar.

4. Cerrahi Müdahale:

   • İleri dönemlerde eklem hasarının geri dönüşü mümkün olmadığında protez veya eklem cerrahisi gerekebilir.

Romatizma, eklem ve bağ dokularını etkileyen yaygın bir sağlık sorunudur. Erken tanı, uygun tedavi ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile ağrı kontrol altına alınabilir ve eklem hasarları önlenebilir.