Koltuk altında fark edilen bir kitle, çoğu zaman kişiyi endişelendirebilir. Elinize gelen bir şişlik, yumru ya da sertlik; “Acaba ciddi bir şey mi var?” sorusunu akla getirir. Ancak unutulmamalı ki koltuk altındaki kitlelerin birçok farklı nedeni olabilir ve hepsi kötü huylu değildir.

Bu yazıda, koltuk altında kitle neden olur, hangi belirtiler önemlidir, ne zaman doktora başvurulmalı ve tedavi seçenekleri nelerdir sorularını yanıtlıyoruz.

Koltuk Altında Kitle Nedir?

Koltuk altı bölgesi, lenf bezleri, yağ dokusu, ter bezleri ve kas yapıları açısından zengindir. Bu nedenle bu bölgede oluşan her kitle farklı bir doku kaynaklı olabilir.

Kitle:

• Cilde yakın ya da derin yerleşimli olabilir

• Sert ya da yumuşak olabilir

• Ağrılı ya da ağrısız olabilir

• Tek taraflı ya da çift taraflı olabilir

Örnek: 28 yaşındaki Ayşe, duş alırken koltuk altında mercimek büyüklüğünde bir sertlik fark etti. Ağrısızdı. Muayene sonrası iyi huylu lenf bezi büyümesi olduğu anlaşıldı.

Koltuk Altında Kitle Belirtileri Nelerdir?

Koltuk altında oluşan bir kitleye aşağıdaki belirtiler eşlik edebilir:

 1. Şişlik ya da Yumru

• En sık fark edilen belirtidir.

• Tek bir kitle veya birden fazla olabilir.

• Zamanla büyüyebilir veya sabit kalabilir.

 2. Ağrı veya Hassasiyet

• Bazı kitleler dokunmakla acı verir.

• Ağrılı olanlar genellikle iltihabi nedenlere bağlıdır.

 3. Kızarıklık ve Isı Artışı

• Deride kızarma, sıcaklık artışı varsa enfeksiyon ihtimali yüksektir.

 4. Ciltte Değişiklik

• Kitleye bağlı olarak ciltte çekilme, morarma ya da yara oluşabilir.

 5. Genel Belirtiler

• Gece terlemesi

• Kilo kaybı

• Yorgunluk

• Ateş

 Bu belirtiler varsa, sistemik (tüm vücudu etkileyen) bir durumdan şüphelenilebilir.

Koltuk Altı Kitlelerinin Olası Nedenleri Nelerdir?

1. İyi Huylu Nedenler

• Lenf bezi büyümesi (enfeksiyon sonrası)

• Kıl dönmesi / apse

• Ter bezi iltihabı (hidradenitis suppurativa)

• Lipom (yağ bezesi)

• Kist

Örnek: Spor yapan 25 yaşındaki bir erkekte ter bezinin tıkanmasına bağlı kistik yapı oluştu. Küçük bir cerrahi işlemle alındı.

2. Kötü Huylu Nedenler

• Lenfoma (lenf bezi kanseri)

• Meme kanseri metastazı

• Lösemi

• Cilt kanserleri

Bu tür kitleler genellikle:

• Sert

• Hareket ettirilemeyen

• Ağrısız

• Büyümeye eğilimli
  olur.

Örnek: 50 yaşındaki bir kadında koltuk altındaki kitle, yapılan biyopsi sonrası meme kanseri metastazı olarak tanımlandı. Erken tedavi ile hastalık kontrol altına alındı.

Koltuk Altında Kitle Durumunda Ne Yapmalı?

 1. Kendinizi Gözlemleyin

• Kitlenin boyutu, şekli ve ağrılı olup olmadığına bakın.

• 1-2 haftalık süreçte değişim gösteriyor mu, takip edin.

 2. Doktora Başvurun

Aşağıdaki durumlarda gecikmeden bir uzmana başvurmalısınız:

• Kitle 2 haftadan uzun süredir varsa

• Hızla büyüyorsa

• Ağrısız ama sertse

• Ailede kanser öyküsü varsa

• Genel belirtiler (ateş, kilo kaybı, gece terlemesi) eşlik ediyorsa

Tanı Yöntemleri Nelerdir?

• Fizik muayene

• Ultrasonografi

• Mamografi (kadınlarda)

• Manyetik Rezonans (MR)

• Kan tahlilleri (enfeksiyon, tümör belirteçleri)

• Biyopsi (iğne ile örnek alınması)

Koltuk Altında Kitle Tedavisi

Tedavi, kitlenin nedenine göre şekillenir:

1. Enfeksiyon Kaynaklı Kitleler

• Antibiyotik tedavisi

• Sıcak kompres

• Gerekirse cerrahi drenaj (apse varsa)

2. İyi Huylu Tümörler (Lipom, Kist)

• Takip edilir

• Rahatsızlık veriyorsa cerrahi olarak çıkarılır

3. Kötü Huylu Kitleler

• Onkolojik tedavi (kemoterapi, radyoterapi, cerrahi)

• Multidisipliner ekip eşliğinde planlanır

Not: Meme kanserine bağlı kitlelerde öncelikle primer (ana) tümörün tedavisi hedeflenir.

Koltuk Altı Kitlesi İçin Önleyici Öneriler

• Düzenli vücut ve meme muayenesi yapın

• Aşırı terlemeye karşı hijyene dikkat edin

• Şüpheli kitleleri göz ardı etmeyin

• Aile öykünüz varsa kontrollerinizi aksatmayın

 Fark Et, Kontrol Et, Gerekirse Harekete Geç