Tıpta “BX”, biyopsi kelimesinin kısaltmasıdır. Biyopsi, vücudun bir bölgesinden dokuların alınarak laboratuvar ortamında incelenmesi işlemidir. Bu işlem, özellikle kanser gibi hastalıkların tanısını koymak, hastalığın yayılımını değerlendirmek ve tedaviye nasıl yaklaşılacağına karar vermek amacıyla yapılır. BX, genellikle hastalıkların erken teşhisi için önemli bir adımdır.
Bir biyopsi türü olan endoskopik biyopsi, vücuda giren küçük bir cihaz (endoskop) yardımıyla, genellikle sindirim sistemi, solunum yolları veya idrar yolu gibi iç organlardan doku örnekleri alınmasını sağlar. Mide biyopsisi de bu tür biyopsilerden biridir ve genellikle mide kanseri, ülser veya Helicobacter pylori enfeksiyonunun teşhisi için yapılır.
Endoskopik Biyopsi (Mide Biyopsisi) Nedir?
Endoskopik biyopsi, bir doktorun, genellikle sindirim sistemini incelemek amacıyla kullanılan bir endoskop aracılığıyla iç organlardan doku örneği aldığı bir prosedürdür. Endoskop, ince, esnek bir tüp olup ucunda bir kamera ve biyopsi almak için özel bir uç vardır. Bu tüp, ağız veya rektum yoluyla vücuda yerleştirilir.
Mide biyopsisi ise, mide bölgesinden doku örneği alınarak, mide hastalıklarını teşhis etmek amacıyla yapılır. Özellikle mide kanseri, gastrit, ülser gibi hastalıkların tanısında kullanılır. Ayrıca, Helicobacter pylori gibi enfeksiyonların tespit edilmesinde de önemli bir rol oynar.
Endoskopik Biyopsi (Mide Biyopsisi) Nasıl Yapılır?
Endoskopik biyopsi, genellikle sedasyon altında veya bazen hafif anestezi ile yapılır. İşlem genellikle 15-30 dakika arasında sürer ve hastalar aynı gün taburcu edilebilir. İşte mide biyopsisi sürecinin adımları:
1. Hazırlık Aşaması
Yiyecek ve İçecek Kısıtlaması: Endoskopik biyopsiden önce, hastanın mideyi boşaltması gerektiğinden, genellikle işlemden 6-8 saat önce herhangi bir şey yememesi veya içmemesi istenir.
İlaç Kullanımı: Düzenli ilaç kullanan hastalar, doktorlarına danışarak hangi ilaçları alıp almayacaklarına karar verir.
Sedasyon: Endoskopi sırasında hastanın rahat olması için genellikle sedasyon (hafif uyutma) uygulanır. Ancak bazı durumlarda lokal anestezi de kullanılabilir.
2. Endoskopik Cihazın Yerleştirilmesi
Endoskopi Başlangıcı: Hastaya sedasyon verildikten sonra, doktor endoskopi cihazını hastanın ağzına yerleştirir. Cihaz, yemek borusuna, mideye ve hatta gerektiğinde ince bağırsağa kadar ilerleyebilir.
Kameranın Görüntüsü: Endoskopun ucu bir kamera içerdiği için, doktor mide ve çevresindeki organları izleyebilir. Ekranda canlı görüntüler elde edilir.
3. Biyopsi Alınması
Doku Örneği Alma: Endoskopun ucunda bulunan küçük bir aletle, doktor şüpheli görülen alanlardan doku örnekleri alır. Bu örnekler laboratuvar ortamında incelenmek üzere gönderilir.
İşlem Süresi: Biyopsi genellikle birkaç dakikada tamamlanır ve hastanın rahatsızlık duymaması için işlem sırasında dikkat edilir.
4. İşlem Sonrası İzleme
Kısa Süreli Gözlem: Endoskopik biyopsiden sonra hasta kısa bir süre gözlem altında tutulur. Bu süre zarfında hastada herhangi bir sorun oluşup oluşmadığı kontrol edilir.
Taburcu Olma: Çoğu hasta işlemden birkaç saat sonra taburcu edilebilir. Ancak sedasyon nedeniyle, hastanın bir süre yalnız kalmaması ve araç kullanmaması önerilir.
Mide Biyopsisi Sonuçları Ne Zaman Alınır?
Biyopsi sonuçları genellikle 7-10 gün içinde alınır. Bu süre zarfında, laboratuvar uzmanları doku örneklerini mikroskop altında inceleyerek kanser hücreleri veya enfeksiyon gibi anormallikleri arar.
Mide Kanseri: Eğer biyopsi sonucunda kanser hücrelerine rastlanırsa, kanserin türü, evresi ve tedavi seçenekleri hakkında doktor daha ayrıntılı bilgi verir.
Helicobacter pylori Enfeksiyonu: Eğer Helicobacter pylori bakterisi tespit edilirse, hastaya uygun antibiyotik tedavisi başlanabilir.
Gastrit veya Ülser: Gastrit veya mide ülseri gibi iltihaplı hastalıklar da biyopsi ile teşhis edilebilir. Tedavi için ilaç tedavisi önerilebilir.
Mide Biyopsisinin Riskleri
Endoskopik biyopsi genellikle güvenli bir prosedürdür, ancak bazı riskler taşıyabilir. Bunlar:
Kanama: Biyopsi yapılan bölgeden küçük bir kanama olabilir. Ancak bu genellikle minimaldir.
Perforasyon: Nadir de olsa endoskopi sırasında mide veya bağırsak duvarının delinmesi (perforasyon) riski vardır.
Enfeksiyon: Nadir de olsa, endoskopik işlem sonrası enfeksiyon gelişebilir.
Örnek: Mide Biyopsisi ile Teşhis
35 yaşındaki Ayşe, sürekli mide ağrısı ve hazımsızlık şikayetleri ile doktora başvurur. Doktoru, şüphe üzerine bir mide biyopsisi yapmayı önerir. Yapılan biyopsi sonucunda Ayşe’nin mide zarında Helicobacter pylori enfeksiyonu tespit edilir. Bunun üzerine doktoru uygun antibiyotik tedavisini başlatır ve Ayşe, kısa süre içinde rahatsızlığından kurtulur.
Mide Biyopsisi ile Erken Teşhis
Endoskopik biyopsi, mide hastalıklarının tanısında önemli bir rol oynar. Bu işlem, hastalıkların erken evrede teşhis edilmesini sağlar ve doğru tedaviye yönelik yönlendirir. Mide kanseri gibi ciddi hastalıkların erken teşhisi, hayat kurtarıcı olabilir. Ayrıca, mide zarındaki enfeksiyonlar ve iltihaplar da biyopsi ile tespit edilebilir ve tedavi edilebilir. Mide biyopsisi, genellikle güvenli bir işlem olmakla birlikte, doktorun önerileri doğrultusunda yapılmalıdır.
