Kadın sağlığı ile ilgili yapılan jinekolojik kontrollerde, bazı durumlarda doktorlar daha net teşhis koyabilmek için rahimden biyopsi almayı önerebilir. Bu işlem ilk etapta korkutucu gibi görünse de, aslında oldukça yaygın, genellikle kısa süren ve doğru tanıya ulaşmada çok önemli bir işlemdir.
Peki rahim biyopsisi nedir, nasıl yapılır, ne zaman gereklidir ve işlem sonrası nelere dikkat edilmelidir? Gelin adım adım inceleyelim.
Rahim Biyopsisi Nedir?
Rahim biyopsisi, rahim iç zarından (endometrium) küçük bir doku örneği alınarak laboratuvarda incelenmesidir. Bu işlem, rahimdeki anormal hücrelerin, hormonlara yanıtın veya olası kanser öncüllerinin değerlendirilmesinde kritik rol oynar.
Endometrial biyopsi olarak da bilinir.
Rahim Biyopsisi Ne Zaman Yapılır?
Rahim biyopsisi, aşağıdaki durumlarda doktor tarafından önerilebilir:
Adet dışı kanamalar
Menopoz sonrası kanama
Aşırı veya düzensiz adet kanamaları
Kısırlık nedenlerinin araştırılması
Rahim içi polip ya da kalınlaşma şüphesi
Endometrial kanser riski değerlendirmesi
Örnek: 52 yaşındaki Ayşe Hanım, menopoza girdikten 2 yıl sonra tekrar kanama yaşadığında, doktoru rahimden biyopsi alarak endometrial kalınlaşma olup olmadığını değerlendirmiştir.
Rahim Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Rahim biyopsisi genellikle poliklinik ortamında, anesteziye gerek kalmadan yapılan kısa bir işlemdir. Ancak bazı özel durumlarda lokal veya genel anestezi tercih edilebilir.
İşlem Adımları
1. Hasta Hazırlığı
İşlem öncesi idrar boşaltılır.
Vajinal muayene masasında, jinekolojik pozisyonda uzanılır.
Spekulum yardımıyla vajina açılır ve rahim ağzı görünür hale getirilir.
2. Rahim Ağzının Temizlenmesi
Rahim ağzı antiseptik solüsyonla temizlenir.
Gerekirse rahim ağzı hafifçe tutulur (tenakulum denilen aletle).
3. Doku Alımı (Biyopsi)
İnce, esnek bir kanül (pipelle) rahim ağzından içeri sokulur.
Hafif vakum uygulanarak rahim içinden doku örneği alınır.
İşlem genellikle 1-2 dakika sürer.
4. İşlem Sonrası
Hasta birkaç dakika dinlenir.
Alınan doku örneği patolojiye gönderilir.
Örnek: 35 yaşındaki Zeynep Hanım’da düzensiz ve çok miktarda adet kanaması olduğu için yapılan rahim biyopsisinde, hormonal dengesizlik sonucu oluşan “endometrial hiperplazi” saptanmıştır.
İşlem Ne Kadar Sürer?
Rahim biyopsisi genellikle 5-10 dakika sürer. Hasta çoğu zaman aynı gün günlük hayatına geri dönebilir.
İşlem Ağrılı Mıdır?
Çoğu kadın, işlem sırasında hafif bir kramp hisseder.
Ağrı düzeyi kişiye göre değişebilir.
Bazı hastalar adet sancısına benzer bir rahatsızlık hissedebilir.
Gerekirse işlem öncesinde ağrı kesici önerilebilir.
Örnek: Hassas ağrı eşiğine sahip olan bir hasta işlemden 1 saat önce basit bir ağrı kesici (parasetamol) alarak daha konforlu bir biyopsi süreci geçirmiştir.
Patoloji Sonuçları Ne Zaman Çıkar?
Biyopsi ile alınan doku laboratuvarda mikroskopla incelenir. Sonuçlar genellikle 5-10 gün içinde çıkar. Sonuca göre gerekirse ek testler veya tedaviler planlanır.
Rahim Biyopsisi Sonrası Ne Olur?
İşlem sonrasında bazı hafif etkiler yaşanabilir:
Hafif kramp hissi (1-2 gün sürebilir)
Vajinal lekelenme ya da hafif kanama
Çok nadiren enfeksiyon (ağrı, ateş, kötü kokulu akıntı durumunda doktora başvurulmalı)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşlem sonrası 2-3 gün boyunca cinsel ilişki, tampon kullanımı veya vajinal duş önerilmez.
Yoğun kanama, ateş, şiddetli karın ağrısı olursa hekime başvurulmalıdır.
Sonuçlar çıktığında mutlaka doktorla değerlendirilmelidir.
Rahim Biyopsisinin Önemi
Rahimden alınan biyopsi sayesinde;
Kanser veya kanser öncüsü hücreler erken teşhis edilir.
Hormonal dengesizlikler netleştirilir.
Kısırlık (infertilite) sebepleri ortaya çıkarılabilir.
Gereksiz rahim alma (histerektomi) gibi büyük cerrahilerin önüne geçilebilir.
Örnek: Menopoz sonrası kanama şikayeti olan bir hastada, biyopsi sayesinde erken evrede endometrium kanseri saptanmış ve zamanında tedavi ile tamamen iyileşme sağlanmıştır.Rahim biyopsisi, kısa sürede uygulanan, tanı açısından büyük faydalar sağlayan bir işlemdir. Özellikle anormal kanamalar, menopoz sonrası şikayetler veya kanser şüphesi gibi durumlarda erken tanının anahtarıdır. Kadın sağlığı için korkmadan, zamanında yapılan bir rahim biyopsisi hayat kurtarıcı olabilir.
Unutmayın: Her kadın, bedenini tanımayı ve gerektiğinde tıbbi kontrolleri ihmal etmemeyi hak eder. Kendi sağlığınız için adım atmaktan çekinmeyin.
