Kapsamlı Bir Rehber ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Meme dokusunda fark edilen bir kitle, pek çok kadının (ve nadiren de olsa erkeklerin) hayatında endişe verici bir durum olabilir. Bu kitleler çoğunlukla iyi huylu (benign) olsa da, bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Peki, memede kitle ameliyatı nasıl yapılır? Hangi durumlarda gereklidir? Ameliyat süreci nasıldır? Tüm bu soruların yanıtlarını örneklerle açıklayalım.
Memede Kitle Tespiti: İlk Adım
Meme kitlesi genellikle şu yollarla fark edilir:
Elle muayene sırasında sertlik hissedilmesi
Mamografi veya ultrason gibi görüntüleme yöntemlerinde tespit
Rutin kontrollerde rastlantısal bulgu
Örnek: 38 yaşındaki Ayşe Hanım, duş alırken sol memesinin üst kısmında sert bir kitle fark etti. Aile öyküsünde meme kanseri bulunması nedeniyle hemen doktora başvurdu. Yapılan tetkikler sonucunda kitlenin iyi huylu fibroadenom olduğu anlaşıldı ama büyüklüğü nedeniyle alınmasına karar verildi.
Hangi Durumlarda Ameliyat Gerekir?
Her kitle ameliyatla alınmaz. Cerrahi müdahale şu durumlarda gündeme gelir:
Kitle hızlı büyüyorsa
Biyopsi sonrası şüpheli ya da kötü huylu (malign) sonuç çıktıysa
Kitlenin yapısı görüntüleme ile tam anlaşılamıyorsa
Estetik veya psikolojik rahatsızlık oluşturuyorsa
Kitle ağrıya neden oluyorsa
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Cerrahi işlem öncesi genellikle aşağıdaki adımlar izlenir:
Kan tahlilleri ve anestezi muayenesi yapılır
Görüntüleme sonuçları tekrar değerlendirilir
Ameliyatın kapsamı hastayla detaylı şekilde paylaşılır
Gerekirse önceden biyopsi yapılmış olur
Not: Bazı durumlarda kitlenin sınırları belirgin değilse, ameliyatta “tel ile işaretleme” yöntemi uygulanabilir. Radyolog, kitlenin bulunduğu yere tel yerleştirerek cerrahın yönlendirilmesini sağlar.
Memede Kitle Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat genellikle şu şekilde ilerler:
1. Anestezi
Ameliyat lokal veya genel anestezi ile yapılabilir. Kitle büyükse veya çok katmanlıysa genel anestezi tercih edilir.
2. Kitleye Ulaşım
Cerrah, kitlenin konumuna göre meme cildinde küçük bir kesi açar. Estetik açıdan mümkün olduğunca görünmeyecek yerlerden kesi yapılmasına özen gösterilir (örneğin meme başı çevresinden).
3. Kitleyi Çıkarma (Eksizyon)
Kitle ve çevresindeki bir miktar sağlıklı doku ile birlikte dikkatli şekilde çıkarılır. Bu işleme lumpektomi denir.
4. Patolojiye Gönderme
Çıkarılan doku mutlaka patolojiye gönderilir. Sonuçlar genellikle 3–7 gün içinde çıkar.
5. Kesi Yerin Kapatılması
Kesi yeri estetik dikişlerle kapatılır ve pansuman yapılır.
Ameliyat Süresi ve Hastanede Kalış
Ameliyat süresi: Genellikle 30 dakika – 1 saat arasında değişir.
Hastanede kalış: Çoğu hasta aynı gün taburcu edilir. Bazı özel durumlarda bir gece yatış gerekebilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci
İlk gün dinlenme önerilir
1-2 hafta içinde normal günlük hayata dönülebilir
Dikişler estetik olduğu için genellikle alınmaz
Patoloji sonucuna göre ek tedaviye gerek olup olmadığı belirlenir
Örnek Durum:
45 yaşındaki Zeynep Hanım’ın meme ultrasonunda 2,5 cm’lik solid bir kitle fark edildi. Biyopsi sonucu “atipik hücreler” içerdiği için cerrahi kararı alındı. Operasyon sonrası çıkan patoloji sonucu iyi huylu bir tümör olduğunu gösterdi ve başka bir tedaviye gerek kalmadı.
Sık Sorulan Sorular
Ameliyat iz bırakır mı?
Cerrahlar mümkün olduğunca estetik dikişler atar. Meme başı çevresinden yapılan kesiler genelde daha az iz bırakır.
Kitle alınsa da kanser riski devam eder mi?
Eğer patoloji sonucu iyi huyluysa, büyük oranda risk ortadan kalkar. Ancak düzenli kontroller sürdürülmelidir.
Ameliyat sonrası ağrı olur mu?
Hafif düzeyde ağrı olabilir, basit ağrı kesicilerle kontrol altına alınır.
Kitle Ameliyatı Korkulacak Bir Süreç Değildir
Memede kitle saptandığında paniğe kapılmak yerine, süreci doktorunuzla birlikte planlamak en sağlıklısıdır. Gerekli tetkik ve değerlendirmeler sonucunda ameliyat kararı verildiyse, bu genellikle önleyici ve tedavi edici bir adım olacaktır. Erken teşhis ve uygun cerrahi müdahale, hem sağlığınızı korur hem de içinizin rahat olmasını sağlar.
